Veli Karnelerini De Verelim

Karne günleri, eski karne günlerine oranla giderek heyecanını kaybediyor. Artık merakla beklenen, sonuçları öğrenciler ve veliler için sürpriz olan karne günlerinden söz etmek neredeyse imkânsız gibi. Hatta karne sonuçlarına göre teşekkür ya da takdir alıp almama ihtimalinin yarattığı tatlı heyecanlar da yok. Bunun temel sebebi elbette teknolojideki hızlı değişimden kaynaklanıyor. Çünkü hem öğrenciler hem de veliler artık hangi dersten hangi notları almış adım adım, anlık olarak öğrenebiliyorlar. Hatta e- okul sistemine kayıtlı veli telefonlarına e-okula girilen her not anında kısa mesaj olarak iletiliyor. Tüm bunlar da tabi ki elimize aldığımız karnenin yaratabileceği tüm heyecanı bitiriyor. Aslında velilerimiz ve öğrencilerimiz elbette karneye ve karne sonucu alınacak takdir ve teşekkür belgelerine karşı hala heyecan duyuyorlar.

Ama bizim dikkat çekmek istediğimiz bir başka konu var. Biz basılı bir kâğıt olarak karne ya da teşekkür ve takdir belgelerinden değil “manevi karne”den söz etmek istiyoruz.

Şöyle soralım: Acaba karne ve karnedeki notlar neyi ölçer ve neyin sonucudur? Cevap çok kolay gibi görünüyor, elbette aklımıza hemen şu gelir:  “Öğrencinin akademik başarısını ölçer ve yıl içindeki çalışmalarının sonucudur.”

Ancak biz böyle düşünmüyoruz. Karneler sadece bir dönemin sonunda verilen birer değerlendirme çizelgeleri değildir. Karneler, o güne gelinceye kadar öğrencinin biriktirdiklerinin ve vazgeçtiklerinin, öğrendiklerinin ve unuttuklarının, yaptıklarının ve yapamadıklarının, geliştirilen ve köreltilen yönlerinin sonunda oluşan davranışlarının gözlemlenmesi ve bu gözlemlerin nota dönüştürülmesidir. Evet, karne bir sonuçtur ama karne gibi bir sonuç her zaman kolayca görünen ve ya ilk aklımıza gelen nedenlerle açıklanamayacak kadar karmaşık bir sonuçtur. Yani bir dersin notunun zayıf olması “Bak çalışmadın zayıf geldi” ya da notun yüksek olması  “Aferin iyi çalışmışsın” biçiminde tek bir durumla ya da bir dönem içinde yapılanlarla açıklanamaz; çünkü tekrar söyleyelim, bir ders notunun altında çok fazla neden vardır. Biz bu nedenlerin bir kısmını sıralamaya çalışalım:

•Sorumluluklarını bilerek hareket etme

•Ödev duygusuna sahip olma

•Başarı için mücadele edebilme istekliliği ve kararlılığı

•Çevresindeki insanlarla işbirliği yapabilme, paylaşımcı olma

•Cesaretli olma, inisiyatif kullanabilme, özgüvenli olma

•Değer katma ve değer verme duygularına sahip olma

•Bir işe başlayıp sürdürebilme duygusu ve inancı

•Okula, öğretmenlerine ve eğitime karşı geliştirilen tutum ve davranışlar

•Doğaya, çevreye, sanata ya da spora duyarlı olma

•Çevresinden olumlu duygular alma ve çevresine olumlu duygular verme

•Zamanının kıymetini bilme vs…

Bu liste elbette uzatılabilir.  Bu listedeki hiçbir özelliği karne notu olarak görmezsiniz. Ama bu özellikler karne notlarının oluşumunun temelinde yatan, insanın derinliklerinde bulunan ve sonuçları (karne notlarını) şekillendiren asıl unsurlardır. Zamanını verimli kullanamayan, yeni deneyimler için cesaretlendirilmeyen, bir takım değerleri kazanamayan, sosyal ve fiziki çevresine duyarlı olmayan, hobileri için seçenekler sunulmayan, sevilmeyen, çıkarsız ilişkileri tatmayan, bir işi kendi başına başarmanın güzelliğini bilmeyen ve tüm bunlar için çevresinde örnek alabileceği büyükleri (özellikle anne-baba) olmayan öğrencilerin karnelerinin her zaman kırıklarla dolu olacağını unutmamak gerekir. Tüm bunlar bir öğrencinin doğduğu günden bu yana biriktirdikleridir ve bu birikimler her şeyden önce ailesinden ve yakın çevresinden edinilir. Bu birikimler öyle bir sermayedir ki tüm insanlar hayatları boyunca aslında bu sermayelerini harcarlar.

İşte bu yüzden her öğrenci karnesi aynı zamanda bir anne-baba karnesidir.

Şevket GEDİK

TED Alanya Koleji Özel Lisesi PDR Uzmanı